เจ้าจักสำคัญความนี้เป็นไฉน ?

พ่อได้ค้นพบว่า อารมณ์นอกจากจะเป็นเครื่องอยู่แห่งจิตแล้ว

อารมณ์ยังเป็นเครื่องหล่อเลี้ยงจิต และเป็นเหตุทำให้จิตนี้เกิด

ยังมีผลแห่งกรรมที่มีมาแล้วในอดีต กรรมที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน

เช่น กุศลกรรม และอกุศลกรรม

ก็เป็นต้นเหตุให้เกิดกุศลจิต และอกุศลจิตเช่นกัน

ข้อสังเกต ในเวลาที่เราทำกรรมฐาน เจริญสติหรือเจริญสมาธิก็ดี

แม้เราจักเพียรพยายามตั้งใจสักปานใด

สุดท้ายก็ต้องพ่ายแพ้แก่อกุศลจิตที่เกิดจากอกุศล กรรมทั้งในอดีตและปัจจุบัน

ที่นำพาจิตอันเป็นปรปักษ์แก่กรรมฐานมารังควานอยู่ดี

นี่ล่ะกระมัง ท่านถึงได้สอนให้พวกเราพยายามสร้างแต่กุศลกรรม เอาไว้หนุนนำจิต ให้จิตกุศลมาเกิด

โลกสมมุติบัญญัติมันจะวุ่นวายสับสนเช่นไร

ก็ยังมีโลกแห่งปรมัติให้เป็นที่พักพิงได้ทุกเวลา

พุทธะอิสระ