18 ก พ. 2554  9.05 น.  ธรรมะวันมาฆบูชา โดยหลวงปู่พุทธะอิสระ
เจริญธรรม เจริญสุข ท่านสาธุชนคนดีที่รักทุกท่าน
วันนี้เป็นวันบูชาใหญ่ ถือว่าเป็นวันที่พวกเราชาวพุทธ
นึกว่าจะไม่ได้กลับ พวกชาวถ้ำไม่อยากให้กลับ ไม่ได้ไปสิบกว่าปี แต่ละคนพยุงปีกขึ้นถ้ำ

เห็นแล้วปลงสังเวช ว่ากาลเวลานี่กลืนกินสรรพสิ่งจริงๆ แม้สังขารเรา
สมัยหลวงปู่อยู่ถ้ำ อ้ายดำ เดช เดิม เอ่ยปั๊บ ขนหิน ขนทราย เดี๋ยวนี้พอเรียก พยุงหน่อย เออ

ก็เลยมานึกว่า พวกมึงแก่ขนาดนี้เชียวหรือ 18 ปีที่ไม่ได้ไปเยี่ยม ไปดูแล
ธรรมชาติรอบกาย คือน้ำในเขื่อนที่ในหลวงไปซ่อม ……เป็นสถานที่เป็นอุดมมงคลอันเลิศ

มีครบ มีน้ำ แสง ทางเข้าๆ ทางทิศตะวันตก  พอเข้ามาอีกพัก ทิศเหนือ เวลาขึ้นถ้ำ หันไปทิศ

เหนือ ปล่องทิศเหนือ
พระเครื่องพระบูชาสำคัญๆ ส่วนใหญ่ หลวงปู่จะทำในถ้ำ เดือน ต ค แสดงอภินิหาร ฝนตก

รอบถ้ำ แต่ยอดเขาไม่ตก คนเค้าวิตก จะติดไฟอย่างไร  เทวดาก็อภิบาล เจริญพุทธมนต์ ก็

มีนกยูงทอง นกยูงเผือก อกกมาเริงระบำจากผนังถ้ำ
ที่น่ากลัว คือกาลเวลากลืนกินสรรพสิ่งจริงๆ แต่ละคนแก่หง่อม หลวงปู่ไประดม 3 วัน 2

คืน สวดมนต์ต่อคิวผลัดกัน ชาวบ้านสวดไปก็ดมยาไป สวดตั้งแต่ 3 ทุ่ม ยันตี 1 แรกๆก็

เสียงดัง
เห็นแล้วก็สงสาร ก็ต้องเตือน ต้องบอก เค้าก็ต่อว่าหลวงปู่ไม่มา กูก็แย่เหมือนกัน อย่าว่าแต่

มึงเลย
เมื่อก่อนขึ้นลงถ้ำ  3-4 เที่ยวไหว เดี๋ยวนี้ชักไม่ไหวแล้ว นั่งขี้ไม่ได้
คืนแรกเอาพระไป รูปเหมือนหลวงปู่แจก แช่น้ำมนต์หว่าน 108 อาคันตุกะมาขอซื้อ 4

ตุ่ม ให้ตุ่มละ 60,000 กูขอต่อ 90,000 เช้าขึ้นมากูก็มาเล่าให้พวกฟัง แล้วก็

บอกกับพวกเค้าว่า เหตุที่ไม่มา เพราะก่อนจะมา หลวงปู่หาเงินไว้ให้ตั้งแยะ ได้เงินตั้ง

900,000 กว่าบาท
รู้ไม๊ว่าทำไมไม่มา มาแล้วไม่มีความสุข หลวงปู่อยู่ใหม่ๆ สร้างงาน พัฒนาถ้ำ ปลูกป่า ขอที่

ได้ 800 กว่าไร่ ระดมนักเรียนช่วยปลูกป่า สร้างทางขึ้นถ้ำ ทหารค่ายนเรศวรขนทราย

แจกพระ ทำเจดีย์ ทุกคนก็มาร่วมกัน 6 โมงเย็นก็จะเจริญมนต์ เจริญสติ หลวงปู่นั่งตรง

กลาง
ถ้ำนี้ศักดิ์สิทธิ์ จากไม่มีจนมั่งมี หาวิธีให้ลมพัด ให้เงินไว้มันไม่ทำอะไร  ป่าก็ไม่ปลูกเพิ่ม

กินสมบัติเก่า เมื่อวานเอาข้าวสาร อาหารแห้งไปแจกได้ 100 กว่าครอบครัว แจกซองละ

200 บาท แบ่งบุญให้พวกมึงด้วย ไม่มีใครทำให้มันเจริญรุ่งเรือง สังคมรอบข้างก็ไม่ช่วย

ก็ประชุมเรียกมาด่า
บอกเค้าว่า ต้องทดแทนบุญคุณแผ่นดิน ก้อนข้าวหยดน้ำของบรรพบุรุษ ต้องให้ประโยชน์

ต่อแผ่นดิน และชาติพันธุ์ของตน จะให้ครูบาอาจารย์มีความสุขได้อย่างไร นั่งร้องไห้และ

บอกว่าต่อไปนี้จะทำให้ครูบาอาจารย์มีความสุข
บอกเค้าว่าชีวิตหลวงปู่จะมีความสุข เมื่อลูกหลาน

ถ้ากูอยู่ที่ไหนมีความสุข กูมาเอง
สอนเค้าว่า เราไม่ใช่เจ้าของป่า เราเป็นผู้อาศัย เจ้าของป่าคือ สัตว์ป่า ธรรมชาติสิ่งแวดล้อม
กูอยู่ 3-4 วัน เค้า(สัตว์)มาประท้วง
กูก็พวกนางอายเหมือนกัน เห็นกุฏิกูโล่งๆ
กลับมาวัดก็มาเจอปัญหา
สัปดาห์ที่แล้ว สอนว่าอะไร ลูก  ชีวิตคือตัวปัญหา อยู่กับชีวิต คืออยู่กับปัญหา อย่ากลัวปัญหา

จะเอาชนะปัญหาต้องมีปัญญา  เราต้องเข็มแข็งพอ ให้สามารถเอาชนะปัญหาชีวิตได้ เขม

เป็นไมเกรน กูว่ากูต้องไปเยี่ยมอ้ายเขม
ชั่วชีวิตหลวงปู่ไม่ชอบเสี่ยง แต่ชอบที่จะสู้
ทุกวันนี้ไม่ค่อยชอบสู้ ชอบเสี่ยง
คนฝันถึงหลวงปู่ โชคดี
กูฝันถึงใคร โชคร้าย
ขอร้องอย่าให้กูฝันถึงพวกมึงก็แล้วกัน
ถ้าไม่มีปัญญา จะมีปัญหายั่งยืนยาวนาน มีทุกข์อยู่เนืองๆ รับทุกข์อยู่ตลอดเวลา
มีปัญญา สามารถอยู่ได้ทุกที่ ทุกกาล ทุกสมัย
วันนี้ คำสอนอันศักดิ์สิทธิ์ที่พุทธองค์สอนด้วยความรักยิ่งให้คนนั้นพ้นจากภัย มีชีวิตอยู่

อย่างผ่อนคลาย คำสอน 3 อย่างนั้นคือ
- อย่าทำชั่ว การไม่ทำบาปทั้งหมด
- จงทำกุศลให้ถึงพร้อม กุศลแปลว่าความฉลาด มีแต่คนโง่ เผลอทำผิดชั่ว

ผิดพลาดชั่วร้าย
- ทำจิตของตนให้ผ่องแผ้ว และผ่องใส
มันต้องเริ่มต้นจากความชาญฉลาด พ่อป่วยแม่เจ็บ งานฝืดเคือง ถ้าไม่รู้จักใช้ปัญญา

วิเคราะห์ใคร่ครวญว่าเกิดจากเหตุปัจจัยอะไร
สมัยก่อนคนฉลาด สมัยนี้คนอ่อนแอ ทุกคนหวังพึ่งแต่เค้า แล้วเค้าจะพึ่งใคร ก็มาพึ่งกู
สมัยก่อน การแพทย์จะเอามารวมกัน แต่เดี๋ยวนี้ ไม่มี มีแต่ชำนาญเฉพาะทาง
พึ่งเค้าอย่างเดียวก็ไม่ได้ ก็ต้องมีปัจจัย
มนุษย์เราถ้าไม่มีปัญญา พึ่งตัวเองไม่ได้ เอาตัวไม่รอด
เหมือนอยู่ถ้ำ จะมีไรค้างคาว เวลาเข้าถ้ำหลวงปู่จะเอาขี้ผึ้ง/ยาหม่องทาหู ป้องกันไรเข้าหู

ต้องฉลาดที่จะอยู่กับปัญหา กุศลคือ ปัญญา ความชาญฉลาด และเราจะอยู่เหนือปัญหา
ถ้าโง่ จะกลายเป็นตัวปัญหา
กูอยากเห็นเขาพวกมึงหดลง ปีนี้ไหว้ครู หมอเวท หมอยา กลางเดือน 6  ขึ้น 13 ค่ำ

เดือน 6  ไหว้ครูกรรมฐาน ก่อนวันวิสาขบูชา วันที่ 17 พ ค
ปีนี้ไหว้วันอาทิตย์ที่ 15 พ ค
ต้องขอบคุณล้นเกล้ารัชกาลที่ 4 ที่ให้มีวันมาฆบูชา มีวันพระพุทธ วันพระสงฆ์แล้ว ควร

จะมีวันพระธรรมด้วย
พระพุทธเจ้าตรัสสอนว่า จงยังประโยชน์ตนและประโยชน์ท่านให้ถึงพร้อมด้วยความไม่

ประมาทเถิด
ผู้ใดเห็นธรรม ผู้นั้นเห็นเราตถาคต
หลวงปู่จึงพูดอยู่เสมอว่า ชั่วชีวิตหลวงปู่ไม่เคยพกพระ ไม่เคยแขวนเครื่องรางของขลัง

เพราะเห็นพระพุทธเจ้าอยู่ทุกลมหายใจ
พระอะไรจะศักดิ์สิทธิ์เท่าพระสติไม่มี
ครูไหนก็ไม่ยิ่งใหญ่เท่าครูที่ถูกปลุกตื่นขึ้นมา ท่านจะสอนเราทุกเวลา
ต้องศึกษาพระธรรม ต้องเรียนรู้ ปฏิบัติ อยู่กับทำนองครองธรรม
เชื่อว่าทุกข์มีจริง แต่บุคคลผู้รับทุกข์หามีไม่ ที่มีเพราะมีอุปาทานยึดในขันธ์ทั้ง 5
เมื่อเราไม่มี ทุกข์ที่ไหนจะมี
บริหารปัญหา บริหารชีวิต ชีวิตเกิดกำไร
กว่าหลวงปู่จะพูดได้ขนาดนี้ ต้องสั่งสมมา กูออกจากท้องแม่ก็คาบคัมภีร์มาแล้ว
ลูกหลานต้องมีปัญญา ขบคิด เพื่อตีโจทย์ปัญหาให้แตก
คนเราสั่งสมอย่างไร ก็ได้อย่างนั้นสั่งสมปัญญา ก็ได้ปัญญาเป็นสมบัติ
อยากบอกลูกหลานว่า มนุษย์ได้ดีไม่ใช่ยี่ห้อ แต่สั่งสมอบรม ฝึกหัด ปฏิบัติ
ต้องถามตัวเองว่า สั่งสมฝึกหัดปฏิบัติอะไร
แรด กระแดะ ตอแหล ดอกทอง ไม่ต้องฝึก มันเป็นเองโดยสันดาน หารู้ไม่ว่า เป็นการ

ฝึกปรือนิสัยหยาบกระด้างตั้งแต่เด็กๆ
ที่ต้องฝึกคือ ความซื่อสัตย์ หิริ โอตัปปะ สำนึกในหน้าที่ อ่อนน้อมถ่อมตน ละอายชั่วกลัวบาป
ไม่ทำชั่ว ไม่ใช่สอนตอนแก่ ต้องสอนตั้งแต่เด็กๆ  เริ่มจากไม่ทำชั่วต่อตัวเอง ทำร้ายตัวเอง

ทำให้ตัวเองไม่อยู่ในทำนองครองธรรม ให้ปัญญามันแล้ว มันจะรู้ว่าอะไรควรเสพ
โลกใบนี้มีของดีซักกี่ชิ้น ที่เหลือก็ต้องไปแย่งกัน
ไม่ทำดี แม้กับชีวิตตัวเอง
ต้องพัฒนาให้คำว่าดี กลับมาให้ได้
ไม่ทำชั่ว ทำดี ไม่ต้องรอแก่ ทำเดี๋ยวนี้
หลักสำคัญยิ่งในการเจริญปัญญา
การเพ่งจิตให้นิ่งอยู่ในอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่ง เรียก สมถะ สมาธิ ทำได้ยาก หรือไม่ชำนาญ

ถนัดที่จะทำ
ที่เรียกว่าปัญญา-วิปัสนา จริงๆ แล้วไม่มีท่า ไม่มี...มีแต่สติรู้ตื่นอยู่ตลอดเวลา ทั้งภาย

ในและภายนอก
สรุปรวม ถ้าเข้าใจความหมาย อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา จิตภายในก็ไม่มี จิตภายนอกก็ไม่มี

เป็นวิปัสนา แต่ยังไม่เป็นวิปัสนาญาณ เพราะยังไม่เกิดนิพพิทาญาณ ความเบื่อหน่าย

คลายกำหนัด คลายตัณหา ความทะยานอยาก คลายได้ก็ถึงโคตรภูญาณ ที่ไม่ยาก
แต่ทุกวันนี้ เราโดนโทสะ โลภะ เข้ายึด และโดนขับเคลื่อนด้วยตัณหา อุปาทาน
อยากมีสมาธิ ต้องตั้งมั่นและยาวนาน ต้องฝึก
ปัญหาและชีวิตเป็นเรื่องเดียวกัน
สรุป วิปัสนา มีปัญญาบริหารปัญหาชีวิต และความทุกข์
เอาหูไปฟัง เอาใจไปรับ เอาหัวไปคิด
วิปัสนาไม่ต้องรอนั่งหลับ เพราะมันนั่ง หลับทุกที
คนมีสติ สมาธิ ปัญญา ไม่ใช่มีไว้เฉพาะเวลานั่งหลับตา
มีเรื่องปรึกษา วันไหว้ครูพระเวท หลวงปู่จะอัญเชิญดอกไม้พระราชทานไปบดเป็นผง แจก

วันไหว้ครู หลวงปู่ได้รับพระเกศาในหลวงจากช่างพระเกศามาถวาย เก็บไว้นานแล้ว จะทำ

พระผง เป็นรูปหยดน้ำพระทัยปกเกล้าปกกระหม่อม
19 ก พ. 2554  9.10 น.  ธรรมะวันมาฆบูชา โดยหลวงปู่พุทธะอิสระ
เจริญธรรม เจริญสุข  ขออภัยมาช้า ประธานคุยเรื่องเก่าเพลิน
วันนี้มีคนเอาที่ดินมาถวาย 20 ไร่ ให้ปลูกสมุนไพร อยู่ที่ไหนไม่รู้ บอกว่าอยู่เขื่อนแถว

ทองผาภูมิ
พูดถึงอาการ อายุมาก ไม่เคลื่อนไหวร่างกาย น้ำขึ้นแล้วกว่ามันจะลงได้ ถ้าได้ออกกำลังกาย

รู้จักเคลื่อนไหวออกกำลังกาย กินอาหารย่อยง่าย ขับถ่ายสะดวก คนอายุเยอะๆ กินอะไร

อย่างใดอย่างหนึ่งไม่ได้ ต้องใช้ 4 อ. อาหาร อากาศ อาการ คืออย่าไปกินยาอย่างใด

อย่างหนึ่ง หมอเค้ารักษาโรคหนึ่งโดยไม่สนใจผลข้างเคียง เพราะฉะนั้น ควรใช้หลักการ

แพทย์องค์รวม
1 กินอาหารเหมาะสมกับวัย โรค สถานะ
2 อากาศ เป็นตัวกำหนดอาหาร อากาศร้อนกินอาหารจืด ขม สุขุม อากาศหนาว กิน

อาหารหวาน มัน เผ็ด อากาศชื้นแฉะ กินอาหารที่มีรสเปรี้ยว ร้อน ฉุน อากาศร้อน ไม่ควร

กินหวาน มัน เค็ม
แพทย์องค์รวมไม่มีของแถม เพราะมันคุมหมด อาหาร อากาศ
ปุจฉา  ตาแดง
วิสัชนา  ควรหาหมอเฉพาะทาง อาจมีพยาธิ หรือตาติดเชื้อ
ปุจฉา  ไทรอยท์
วิสัชนา  การเป็นโรคไทรอยท์ รักษาสุขภาพ อย่านอนดึก ถ้าปกติ จะให้กินยาฟอกเลือด กับ

ยาไทรอยท์ ถ้าไม่ปกติ จะเพิ่มยาบำรุงเลือด
ยาหลวงปู่ กินแล้วหายกับหาย

16.00 น.  หลังปฏิบัติ 
เห็นผิวหนัง ยังเป็นเวทนา เป็นจิตขั้นหยาบ ต้องเห็นให้ได้ถึงข้อกระดูกเคลื่อน จึงจะชื่อว่า

จิตตั้งอยู่ขาหลัง
สังเกตหลวงปู่จะค่อยๆ ปรับจิตให้ละเอียดขึ้นๆ พวกมาใหม่ๆ ทำได้ถือว่าดี แสดงว่ามีวาสนา

เก่า
คำสอนทั้งหมดจะวิเศษ ต้องทำให้ได้ด้วยการกระทำของตนเอง เป็นปัตจัตตัง ต้องทำให้ได้

ก่อน เมื่อถึงจุดแล้ว จะไม่มีคำถาม
ธรรมะของพระพุทธเจ้าเป็น ปัจจัตตัง
ทำได้คือ ถูก
ทำไม่ได้ คือ ไม่ถูก
ถูกของแต่ละคนไม่เหมือนกัน  ทั้งที่ครูอาจารย์คนเดียวกัน
จะทบทวนให้ได้ถึงขั้นที่ 6
เจ๊าะแจ๊ะ อยู่ขั้นที่ 1 ยิ่งฝึกยิ่งละเอียดเยอะๆ  ภาระกรรมของจิตมากขึ้น
หลวงปู่ก็จะดูจริตของพวกมึง ว่า เริ่มก้าวหน้า ก็จะถีบไปอีกนิด
สำคัญวิชาปราณโอสถ รักษาสารพัดโรคได้ เมื่อรวม 3 พลัง กาย จิต ปราณ
ต้องรู้จักวิธีใช้ว่าจะเคลื่อนย้ายอย่างไร
เที่ยงตรง มั่นคง แม่นยำ ชัดเจน แล้วยังดัดนิสัยด้วย
จังหวะเป็นเครื่องกำกับให้เรากระตือรือร้น
สงบแล้วเฉื่อยชา มีประโยชน์อะไร
สงบแล้วทันต่อเหตุการณ์ เข้าได้ทุกกาล ทุกสมัย
หลวงปู่อยากเห็นพวกเรามีวิชา ศึกษาชีวิต
นิสัยเฉื่อยชา ไม่กระตือรือร้น ไม่กระฉับกระเฉง แล้วเราจะไปทำกินในสังคมได้อย่างไร
ติดในเครื่องเสพ
วิชาปราณโอสถ นอกจากฝึกปราณแล้ว ยังฝึกนิสัยกระฉับกระเฉง กระชุ่มกระชวย รุ่มรวยปัญญา

18 ก พ. 2554  บ่าย

ระหว่างปฏิบัติธรรม วันมาฆบูชา โดยองค์หลวงปู่พุทธะอิสระ ใครที่ไม่เคย ยกมือขึ้น แล้วให้รุ่นพี่เข้าไปแนะนำเดินในขั้นที่ 1 หูฟังเสียง เท้าก้าวเดิน ใจรับรู้ สำหรับคนใหม่ คนเก่าก็กำหนดจิตที่หน้าอก พวกรุ่นพี่ กิริยาเดินจะต้องแตกต่างจากรุ่นน้องๆ กิริยาของรุ่นน้องๆ ก็คือ หูฟังเสียง เท้าก้าวเดิน ใจรับรู้ แต่กิริยาของรุ่นพี่ มันเดินเพื่อจะประคองจิตให้ตั้งอยู่ในกาย ขั้นตอนแรกให้ประคองจิตที่จะตั้งอยู่ที่หน้าอก กึ่งกลางตัว  เพราะงั้นอิริยาบทที่จะเดินก็จะต่างจากรุ่นน้อง แบบหน้ามือเป็นหลังมือเลย หลายคนไม่รู้ว่าตัวเองกำลังทำอะไรอยู่นะ รุ่นพี่กำลังเดินประคองจิตอยู่ไม่ใช่หรือ ลูก รู้สึกที่ไหน จิตอยู่ที่นั่น ตอนนี้มีคำสั่งว่า ให้จิตตั้งอยู่ที่หน้าอก เดินประคองจิตตั้งอยู่ที่หน้าอกสำหรับรุ่นพี่
ส่วนคนที่มาใหม่ทำถึงขั้นนี้ได้ไม่ง่าย เพราะฉะนั้นก็ให้ฝึกขั้นตอนแรกไปก่อน ก็คือ หูฟังเสียง เท้าก้าวเดิน ใจรับรู้ตามจังหวะ รุ่นพี่ รู้สึกอยู่ที่หน้าอก ตั้งอยู่ที่หน้าอก สัมผัสที่หน้าอก จิตก็จะอยู่ที่หน้าอก
เดินผ่อนคลายในขั้นที่ 2  รุ่นน้อง ใครที่ไม่เคยทำ รุ่นพี่แนะนำ  ในขั้นที่ 2 ทุกอย่างในร่างกายต้องผ่อนคลาย แม้แต่อารมณ์ ความรู้สึก รู้อยู่ข้างนอกน่ะ ไม่ใช่ผ่อนคลาย แต่เป็นของชอบ เป็นการเสพ ถ้ารู้อยู่ในกายตน มันไม่ชอบ มันไม่ได้เสพ แต่มันเป็นความผ่อนคลายจริงๆของอารมณ์ ของจิต เพราะมันไม่ต้องปรุงไง ไม่มีเรื่องอะไรให้คิด แต่ออกไปรู้ข้างนอกน่ะ มันคิดเรื่อยเปื่อย ที่จริงมันไม่ใช่ผ่อนคลาย แต่กลับมีงานเพิ่ม ผ่อนคลายที่แท้จริง คือไม่มีงานอะไร  รู้อยู่ภายใน มันไม่มีเรื่องอะไรให้คิด ให้ทำกลับมาเดินในขั้นที่ 1  จิตตั้งไว้กลางกระหม่อม สำหรับรุ่นพี่นะ รุ่นน้องก็เดินเป็นปกติ ลูก จนช่ำชอง เชี่ยวชาญ ชำนาญ อย่าเพิ่งข้ามขั้น ไม่งั้นเดี๋ยวจะลำบาก เพราะกว่ารุ่นพี่เค้าจะเดินถึงวันนี้ได้เนี่ย ใช้เวลาตั้งเป็นปี เค้าไม่ใช่เพิ่งมาเดิน ลูก วิชาปราณโอสถ สำคัญที่สุด คือ ต้องมั่นคง เฉียบคม แล้วก็ตรงไปตรงมา แม่นยำ ไม่อย่างนั้นมันไม่สามารถเอามาเป็นเครื่องมือรักษาโรคได้
จิตตั้งอยู่ที่กลางกระหม่อม รู้สึกที่กลางกระหม่อม รู้ที่กลางกระหม่อม สัมผัสที่กลางกระหม่อม ไม่ใช่ที่เหลือ ประคองจิตไว้บนกลางกระหม่อม หรือกลางศีรษะ หยุดอยู่กับที่ รอจังหวะ แล้วเดี๋ยวเดินต่อ รักษาจิต อากาศข้างนอกมันร้อน ลองหลับตาเสียบ้าง ผิวเปลือกลูกตาจะได้ไม่กระทบไอร้อนรอบข้างจนแสบร้อน
เดินในขั้นที่ 1 จิตตั้งไว้ที่กลางกระหม่อม รุ่นพี่ต้องก้าวล่วงข้ามจังหวะแล้ว ไม่ใช่จิตอยู่กับจังหวะนะ ลูก  จิตที่อยู่กับจังหวะ มันเป็นพวกรุ่นน้องๆ นะ อย่าลดระดับตัวเอง ถ้ายังมีจังหวะเป็นใหญ่ ยังพะวงเรื่องจังหวะ ยังวิตก ยังตรึก ยังวิจารณ์เรื่องจังหวะ แสดงว่ายังไม่ข้ามขั้น ยังไม่ขยับเลยนะ
ต้องวิตก ต้องตรึก ต้องวิจารณ์อยู่ในฐานะที่ตั้งแห่งจิต จึงจะเรียกว่า ข้ามขั้น คือกระโดดขึ้นมาแล้วนะ สูงแล้ว เป็นขั้นที่สูงกว่าแล้ว คนที่มาฝึกใหม่นะ ลูก ถ้าผิดเนี่ย ที่นี่เค้าจะสอนให้ซื่อตรงกับตัวเอง เค้าจะหยุดเพื่อจะก้าวไปข้างหน้าอย่างถูกต้อง ไม่ใช่ก้าวไปแบบผิดๆ มันจะฝึกนิสัยให้เป็นคนสับเพล่า มักง่าย ไม่รับผิดชอบในสิ่งที่ทำ พูด คิด ถ้ารู้ว่าผิด ต้องหยุด แล้วมั่นใจว่าถูก จึงก้าว นั่นคือ ฝึกให้เป็นคนซื่อตรง อย่าโกหกตัวเอง แล้วก็รับผิดชอบในสิ่งที่ตัวเองทำ จิตอยู่กลางกระหม่อม รู้สึกอยู่ที่ไหน จิตอยู่ที่นั่น รู้สึกอยู่ที่กลางกระหม่อม จิตก็ตั้งอยู่ที่กลางกระหม่อม อย่าตกใจ อย่าพะวงกับไอร้อนที่พุ่งขึ้นมาจากกลางศีรษะ แค่รู้ว่ามันเกิดอะไรขึ้นเฉยๆ แต่อย่าให้ความสำคัญ เพราะถ้าเมื่อใดที่เราไปให้ความสำคัญกับมัน เราก็จะเคลื่อนจากกรรมฐาน คือ เคลื่อนจากการก้าวให้ถูกจังหวะ เคลื่อนจากการรับรู้จังหวะ และสุดท้ายก็เคลื่อนจากที่ตั้งแห่งจิต
จิตตั้งอยู่บนกลางกระหม่อมมึง ไม่ใช่กระหม่อมกู ไม่ต้องหันมามองกูหรอก
ขั้นต่อไป เคลื่อนจิตมาไว้กลางฝ่ามือ 2 ข้าง รู้สึกได้ที่กลางฝ่ามือ รับรู้ได้ที่กลางฝ่ามือ จิตตั้งอยู่ที่กลางฝ่ามือ สัมผัสให้ได้ถึงไอร้อนที่พุ่งออกมาจากกลางฝ่ามือ ต้อง 2 ข้างด้วย ไม่ใช่ข้างใดข้างหนึ่ง
พวกที่มาใหม่ ลองทำดูซิ ลูก จิตตั้งไว้ที่กลางฝ่ามือ 2 ข้าง ดูซิ ทำได้ไม๊ จังหวะก็ต้องรักษา ก้าวก็ต้องให้ถูก จิตก็ต้องรับรู้ ที่ตั้งแห่งจิตก็ต้องมี
ไม่ต้องยกมือขึ้นมา ทิ้งไว้ข้างลำตัวแล้วให้รับรู้ให้ได้ถึงไอร้อนที่หมุนอยู่กลางฝ่ามือ
เดินในขั้นที่ 2 ผ่อนคลาย เดี๋ยวจะเครียดเกินไป ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ผ่อนคลายเส้นเอ็น ผ่อนคลายระบบประสาท ผ่อนคลายการรับรู้ รู้ให้อยู่แต่ภายใน บางเบา แต่ไม่ใช่เลื่อนหลุดไปรู้ข้างนอก
เริ่มเดินในขั้นที่ 2 ให้ผ่อนคลายให้มากที่สุด เพื่อเตรียมตัวเข้าสู่ขั้นตอนที่ยากขึ้นไปอีกในขั้นที่ 1
ใครข้างนอกไปเอาน้ำมาเลี้ยงกันหน่อยลูก ไป เห็นมันเดินน้ำลายยืด เดี๋ยวต้องพาไปฉีดยาโว้ย ตามันชักเริ่มขวางแล้ว เริ่มขวางๆ
มันมองหัวกูหรือมันมองอะไรว่ะ กูก็ร้อนเป็นเหมือนกัน ผมไม่มี กูก็เอาผ้าปิดหัว
ใครไปหาน้ำมาเลี้ยงกันซิลูก อ้ายพวก 83 พรรษา มีน้ำอะไรบ้าง เอามา เดี๋ยว 4 โมงค่อยเลี้ยง ยัง ยังไม่เลิกง่ายหรอกกู
ขั้นนี้ (2) ผ่อนคลายแท้จริง มันต้องเย็นยันไขกระดูก ถึงจะเรียกว่า สำร็จประโยชน์ กล้ามเนื้อผ่อนคลาย ประสาทผ่อนคลาย ผิวหนังผ่อนคลาย ระบบการรับรู้ผ่อนคลาย เอ็น พังผืด ข้อกระดูกผ่อนคลาย มันจะเบาตัวขึ้น เค้าเรียกอีกอย่างว่า ขั้นสลายปราณ
ในร่างกายมนุษย์เนี่ย มีพลังอยู่ 3 อย่าง พลังกาย พลังปราณ และพลังจิต
วิชาปราณโอสถ มันสามารถจะรวมพลังทั้ง 3 ให้เป็น 1 ได้จนกลายมาเป็นโอสถหรือยาวิเศษ หรือยาทิพย์ที่จะทะลุทะลวงไปในต่อมหมวกไตและท่อต่างๆ แม้กระทั่งหลอดเลือด มันจะกระตุ้นทะลุทะลวง มันสามารถให้กลายเป็นเข็มที่แหลมคมแทงเข้าไปในอณูของร่างกายที่เราต้องการ เหมือนกับลักษณะวิชาฝังเข็มการแพทย์แบบจีน แต่นี่เราใช้ปราณเป็นตัวทะลุทะลวงหรือทิ่มแทง แต่กว่าจะใช้ถึงขั้นนั้นได้ ก็ต้องรวม 3 ให้เป็น 1 ให้ได้ เรียกว่า รู้กายในกาย รู้จิตในจิต รู้เวทนาในเวทนา
เคลื่อนเข้าสู่ขั้นตอนที่ 1 จิตตั้งไว้ในขาหลังทุกครั้งที่ก้าว เท้าก้าวไปข้างหน้า จิตอยู่ที่ขาหลัง เท้าขวาไปข้างหน้า จิตอยู่ที่เท้าซ้ายด้านหลัง เท้าซ้ายไปข้างหน้า จิตย้ายไปอยู่ที่เท้าขวาด้านหลังทุกครั้ง พร้อม เริ่ม บอกแล้วว่า มันจะยากขึ้น
รับรู้ รู้สึกอยู่ที่เท้าหลังที่ยังไม่ก้าวออกไป
จิตตั้งอยู่ที่เท้าหลัง เท้าหลัง เอาอะไรเป็นตัวกำหนด เอาตั้งแต่หัวเข่าลงไป หัวเข่า น่อง ข้อเท้า ฝ่าเท้า ปลายนิ้วเท้า

หยุดก่อน
รู้สึกตรงไหน ข้างหลังน่ะ ตอนถ่ายน้ำหนัก ตามรู้ตอนถ่ายน้ำหนัก รู้สึกมีจิตไม๊ เออ นั่นแหละ เค้าเรียกว่า จิตตั้งอยู่ที่ขาหลัง รู้สึกตอนถ่ายน้ำหนัก รู้ได้แค่ตอนถ่ายน้ำหนักอย่างเดียวไม๊  มันจะรู้ไปยันกระทั่งหัวเข่าแต่ละข้อ กระดูกเข่าเคลื่อน แล้วถ่ายน้ำหนักลงไปที่น่อง หน้าแข้ง ข้อเท้า ส้นเท้า กลางเท้า และปลายนิ้วเท้า ใช่ไม๊ ตามรู้ให้ได้อย่างนี้ จึงเรียกว่า จิตตั้งอยู่ที่ขาหลัง
เอาใหม่
รุ่นน้องๆ ถ้าทำได้ ก็ทำ ลูก ถ้าทำไม่ได้ ก็เริ่มฝึกขั้นแรกๆก่อน เพราะขั้นนี้จะยาก ถ้าสติไม่แจ่มใส ไม่แข็งแรง จะรับรู้ไม่ได้อย่างที่พูดนี้หรอก
อีกสักครึ่งชั่วโมง แล้วก็พัก ลูก กินน้ำ ทำให้ได้ทั้งซ้ายและขวา
เริ่มขั้นที่ 1 จิตตั้งไว้ที่ขาหลัง
น้ำยังไม่แจก ยังไม่แจกตอนนี้ รออีกครึ่งชั่วโมง ค่อยแจก ยัง ปฏิบัติธรรมอยู่ แจกน้ำได้ยังไง
คนรับก็ใจง่ายเหลือเกินนะ
อย่ารวมปนกับการถ่ายน้ำหนักแล้วรับรู้การตั้งของจิตในขาหลังจนเลยจังหวะที่จะก้าว นั่นแสดงว่า เราไม่กระตือรือร้น
บอกแล้วว่า วิชาปราณโอสถ มันเป็นการฝึกนิสัยให้เหมาะสม รวดเร็ว ฉับไว กระทัดรัด กระชับ ได้ใจความชัดเจน มัวแต่เพลินกับการเสพความรู้สึกจนลืมจังหวะ นั่นแสดงว่าใช้ประโยชน์ไม่ได้แล้ว เป็นโมหะและความหลงในการเสพ มีจังหวะไว้บังคับให้เกิดความกระตือรือร้น ทำอะไรมีการตัดสินใจ ไม่ใช่เฉื่อยชา ล่าช้า
หยุดอยู่กับที่ สูดลมหายใจลึกๆ หลับตา
หายใจออก เบาๆ ยาว หมด ผ่อนคลาย
หายใจเข้าไปใหม่ กว้าง ลึก เต็ม
ออก เบา ยาว หมด ผ่อนคลาย
สูดลมหายใจเข้า จมูก หน้าผาก กลางกระหม่อม กระโหลกศีรษะด้านหลัง ต้นคอด้านหลัง ลงไปที่กระดูกสันหลัง ก้นกบ ทะลุมาที่ช่องท้อง ใต้สะดือ เหนือสะดือ ลิ้นปี่ หน้าอก ลำคอ ออกปาก
หายใจเข้า จมูก หน้าผาก กลางกระหม่อม กระโหลกศีรษะด้านหลัง ต้นคอด้านหลัง กระดูกสันหลัง
ลงไปที่ก้นกบ ทะลุมาที่ช่องท้อง ใต้สะดือ เหนือสะดือ ลิ้นปี่ หน้าอก ลำคอ ออกจมูก
หายใจเข้า จมูก หลอดลม ลำคอ ลงไปที่ทรวงอก ลิ้นปี่ หน้าท้อง ใต้สะดือ ลงไปที่หัวเหน่า ทะลุไปที่ก้นกบ ขึ้นมาที่กระดูกสันหลัง ต้นคอ กระโหลกศีรษะด้านหลัง กลางกระหม่อม หน้าผาก ออกจมูก
หายใจเข้า จมูก หลอดลม ลำคอ ลงไปที่หน้าอก ลิ้นปี่ หน้าท้อง ใต้สะดือ หัวเหน่า ทะลุไปที่ก้นกบ ขึ้นมาที่กระดูกสันหลัง ต้นคอด้านหลัง กระโหลกศีรษะด้านหลัง กลางกระหม่อม หน้าผาก ออกจมูก
หายใจเข้า จมูก หน้าผาก กลางกระหม่อม กระโหลกศีรษะด้านหลัง ต้นคอด้านหลัง  แยกไปที่หัวไหล่ซ้ายขวา ท่อนแขนด้านบน ข้อศอก ท่อนแขนด้านล่าง ข้อมือ ฝ่ามือ ปลายนิ้วมือ หายใจออก
หายใจเข้า จมูก หน้าผาก กลางกระหม่อม กระโหลกศีรษะด้านหลัง ต้นคอด้านหลัง  บ่า 2 ข้าง หัวไหล่ 2 ข้าง ท่อนแขนด้านบน ข้อศอก ท่อนแขนด้านล่าง ข้อมือ ฝ่ามือ ปลายนิ้วมือ หายใจออก
สูดลมหายใจเข้า กว้าง ลึก เต็ม
หายใจออก เบา ยาว หมด
จิตตั้งไว้ที่กลางฝ่ามือ 2 ข้าง ทิ้งลมหายใจ ปล่อยลมให้เป็นธรรมชาติ
ดูซิว่าเกิดอะไรขึ้นที่กลางฝ่ามือ 2 ข้าง
จิตรู้อยู่ สัมผัสอยู่ ตั้งอยู่ แนบแน่นและมั่นคงที่กลางฝ่ามือ 2 ข้าง
ทีนี้ สูดลมหายใจเข้า กว้าง ลึก เต็ม ตั้งแต่หัวจรดปลายเท้า ตั้งแต่บนลงล่าง แล้วหายใจออก เบา ยาว หมด ผ่อนคลาย
หายใจเข้า ภาวนาว่า สัตว์ทั้งปวงจงเป็นสุข
หายใจออก ภาวนาว่า สัตว์ทั้งปวงจงพ้นทุกข์
สูดลมหายใจเข้า กว้าง ลึก เต็ม
หายใจออก ยกมือไหว้พระกรรมฐาน ลืมตาแล้วเข้าที่ ลูก
ไปรับแจกน้ำ
ร้อนหัว หัวไม่มีผม เสียสมดุล
ไปเอาน้ำทาน ลูก กินน้ำทุกคน อากาศร้อนๆ จะทุรนทุราย เดี๋ยวตับไต ไส้ พุง สุกหมด
(มีนักเรียนกลุ่มหนึ่งมาปฏิบัติธรรมมากราบหลวงปู่ บอกว่ามาตั้งแต่เช้ายังไม่ได้กราบหลวงปู่)
หลวงปู่บอกว่า  “กราบหลวงปู่ กราบที่ไหนก็ได้ อย่าไปกราบกลางถนนก็แล้วกัน เดี๋ยวรถชน”
ใครยังไม่ได้น้ำ ไปเอาน้ำมาทาน ลูก น้ำหมด น้ำหมดก็ในบ่อไง น้ำหมดได้ไงว่ะ 
เฮอ โลกมันร้อน อากาศทุรนทุราย ต่อไปได้เห็นทั่วโลกเปลี่ยนล่ะมึง ไม่รู้กูอยู่ถึงหรือเปล่า
อีกหน่อยประเทศไทยหิมะจะตก ส่วนหนึ่งก็จะเป็นทะเลทราย
ตอนนั้น กูคงตายแล้วล่ะ มึงจะอยู่ไม๊ กูตายแล้วมึงจะเหลือเหรอ
เดี๋ยวจะให้ไปพัก ลูก เพราะว่า 4 โมงแล้ว มีเวลา 2 ชั่วโมง ไปอาบน้ำอาบท่า ใครที่ยังไม่ได้ถือศีล ขอศีลบวชเนกขัมมะ ก็มาขอซะ บวชแล้วก็ไปอาบน้ำอาบท่า เตรียมตัวเจริญพุทธมนต์ตอน 6 โมงเย็น
เย็นนี้เค้ามีการเวียนเทียนถวายเป็นพุทธบูชา วันนี้เราก็ปฏิบัติธรรมเป็นพุทธบูชาแล้ว ก็ทำเสียให้ครบ การเวียนเทียนปทักษิณ เป็นอามิสบูชาอย่างหนึ่ง มีดอกไม้เครื่องหอม ช่วงเช้า เราทำอามิสบูชาโดยการใส่บาตร แจกทาน สายๆ ก็ปฏิบัติบูชา ปฏิบัติธรรม ทำให้ครบสูตร พระพุทธเจ้าทรงสรรเสริญการบูชาอันยิ่ง การบูชาอันควร การบูชาอันวิเศษที่พระองค์ทรงยกย่อง ก็คือ ปฏิบัติบูชา เราจะได้เวลาจากการปฏิบัติเยอะหน่อย ก็ถือว่า เป็นการบูชาที่พระพุทธเจ้ายกย่อง
ร้อนหัว ไฟมันจะออกตา คนมันมีไฟอยู่ ตาแดง ไฟจะออกตา ต้องลดอุณหภูมิ
เอ้า ได้หมดหรือยัง น้ำน่ะ เสร็จแล้วก็ไปพัก
ให้ถามปัญหา 5 ข้อ
เข้าใจถึงเรื่องเอาจิตตั้งไว้ในจุดต่างๆ หรือยัง เห็นชัดเรื่องเอาจิตตั้งไว้ที่ขาหลังไม๊ ต้องเห็นแม้การเคลื่อนของข้อกระดูก จึงจะเรียกว่า สำเร็จประโยชน์
อย่าเห็นเพียงแค่รับรู้สึกตามผิวหนัง เพราะมีหลายคนในที่นี้เห็นเพราะรู้สึกว่า ผิวหนัง ก็คือ ผิวหนังด้านหลัง ข้อพับ กับน่องมันตึงรับการถ่ายน้ำหนัก ถ้าเห็นแค่นั้น เค้าเรียกว่า เห็นเวทนา ยังไม่ใช่
ต้องเห็นกายในกาย  คือเห็นข้อกระดูกเคลื่อนในขณะที่เราย้ายน้ำหนักและถ่ายเทน้ำหนัก เห็นแค่เวทนาเฉยๆ ก็คือ เห็นแค่อาการตึง อาการแสดงความรู้สึกตึงที่ขาหลังเฉยๆ นี้ยังใช้ไม่ได้ ยังเห็นหยาบอยู่ เป็นความเห็นที่ไม่บริสุทธิ์ ไม่วิเศษ ต้องเห็นแม้กระทั่งข้อกระดูกที่มันเคลื่อน
เวลาเราถ่ายน้ำหนักจากขาหลังไปขาหน้า รู้สึกใช่ไม๊
ต้องรู้สึกให้ได้ว่า ขาหลังเมื่อถ่ายน้ำหนักไปขาหน้าแล้ว ข้อกระดูกแต่ละข้อมันเคลื่อน ต้องเห็นให้ได้อย่างนั้น แม้นกระดูกปลายนิ้วเท้าก็ต้องให้เห็นให้ได้ จึงจะเรียกว่าเป็นผู้มีจิตตั้งอยู่ที่ขาหลัง เพราะหน้าที่ของจิต มัน รับ จำ คิด รู้ ต้องทำให้หมด ต้องให้รับรู้ให้หมด ไม่ใช่รู้เป็นบางเรื่อง
แค่ผิวหนังเป็นผิวเผิน ยังใช้ไม่ได้ ยังไม่ถูกต้อง ยังหยาบอยู่ ยังเป็นจิตชั้นหยาบ
จะเห็นว่า แม้ขั้นที่ 1 หลวงปู่จะวางขั้นตอนไว้ทีละเล็กทีละน้อย
ค่อยๆ ที่จะปรับจิตให้ละเอียดขึ้น เพราะงั้น คนที่มาใหม่ ถ้าทำได้ก็ถือว่าวิเศษ แสดงว่ามีวาสนา เพราะคนที่ทำได้ขั้นนี้น่ะ ฝึกมากี่ปีแล้ว 2 ปี กว่าๆ แล้ว เพราะงั้นพวกมาใหม่ๆ  แล้วทำได้ ถือว่าดี แสดงว่ามีวาสนาเก่า แต่ที่ยังทำไม่ได้ ก็อย่าตกใจ อย่ารำคาญ อย่าเกียจคร้าน ลูก ต้องฝึก ขยันที่จะทำเรื่อยๆ เอ้า ใครจะถามอะไร มีไม๊
ข้อสงสัยทั้งหลาย มันจะต้องสลายไป เมื่อมันทำให้ถึงที่สุด อย่าเพิ่งตั้งข้อสงสัยเมื่อเริ่มคิดจะทำ หรือเมื่อเริ่มทำ จะถูกหรือผิด ถ้ายังอยู่ในคำสอนอยู่ ยังหาข้อพิสูจน์ไม่ได้
ต้องพิสูจน์ด้วยตัวเอง ไม่ใช่มาถามครูว่า ถูกหรือผิด มันเป็นปัจจัตตัง รู้ได้เฉพาะตน ไม่งั้นหลวงปู่ก็จะกลายเป็นคนที่ครอบงำความคิด แล้วตัวเองไม่มีสติปัญญา ค้นหาความถูกผิดได้หรือ มันก็ไม่ใช่คำสอนของพระพุทธเจ้า ไม่ถูกต้อง
ใครถามอะไรอีก มีไม๊
จำไว้ว่า คำสอนทั้งหมด มันจะวิเศษได้ก็ต่อเมื่อตัวเองต้องทำให้ได้ แล้วจะเข้าใจที่สุด จำได้ง่ายที่สุด จะไม่มีวันลืมและเลือนหายไปจากหัวใจและไขกระดูกเลย ก็คือ ต้องทำให้ได้ และแสวงหาคำตอบจากการกระทำ ไม่ใช่จากการถาม เพราะการถามนั้นเป็นเพียงแค่การปรับส่วนความเข้าใจให้มันตรง แต่ถ้าทำอยู่ตามคำสอนของครูบาอาจารย์แล้ว ยังไม่ต้องสงสัยว่าตรงหรือไม่ตรง ทำให้ได้ก่อน ให้ถึงจุดก่อนแล้วจึงจะมาถามว่า ใช่หรือ ไม่ใช่
ที่จริงเมื่อถึงจุดแล้ว คงไม่มีคำถามต่อไปแล้ว แต่ทีนี้ถ้ายังไม่ถึงจุด ครึ่งๆ กลางๆ แล้วไม่ยอมทำต่อ เนี่ย มันก็จะไม่รู้จักจบ
ธรรมะของพระพุทธเจ้าเป็นปัจจัตตัง มันรู้ได้เฉพาะตน
ทำได้ ก็คือ ถูก
ทำไม่ได้ ก็ไม่ถูก
ให้รู้ไว้อย่างนี้ แล้วถูกของแต่ละคนก็ไม่เหมือนกัน เข้าใจเสียด้วยว่า ถูกของแต่ละคนไม่เหมือนกัน เพราะคนทำกรรมมาต่างกัน ลูก วาสนาของคนก็ต่างกัน บุญวาสนาบารมีของแต่ละคนก็ต่างกัน คนหนึ่งได้อย่างนี้ อีกคนก็ได้อีกอย่างหนึ่ง มันไม่เหมือนกัน ทั้งที่ครูบาอาจารย์คนเดียวกัน
แต่ให้มันได้ ดีกว่าไม่ได้อะไร
ไป  กราบพระ
จะพยายามทบทวน บวชถึงวันที่เท่าไหร่ จะทบทวนให้ได้ถึงขั้นที่ 6 เพราะงั้นต้องพยายามทำให้ได้ เพราะว่ามัวเป๊อะแป๊ะ เจ๊อะ แจ๊ะ อยู่ขั้นที่ 1 หลายเดือนแล้ว ไม่ขยับไปไหน เพราะขั้นที่ 1 ก็ละเอียดมากใช่ไม๊ ยิ่งฝึกยิ่งละเอียดเยอะขึ้นๆ แล้วจิตมันจะละเอียดมากขึ้น ภาระกรรมของจิตก็จะมีเยอะขึ้น
หลวงปู่ก็จะดูจริตพวกมึง ดูอารมณ์จิตของพวกมึง ดูความก้าวหน้าของพวกมึงว่า ควรจะใส่เพิ่มหรือไม่ใส่เพิ่ม ถ้ามันไม่ก้าวหน้า ใส่เข้าไป มันก็จะกลายเป็นขยะ ไม่ได้ประโยชน์
เพราะงั้นก็จะค่อยๆ ดูว่า เออ มันเริ่มก้าวหน้าแล้ว ก็เลื่อนขึ้นไปอีกหน่อย ขยับไปอีกนิด ถีบมันไปอีกหน่อยนึง ถ้ามันเห็นว่าใส่เข้าไปแล้ว มันยังเอิ๊บ ไม่ไปไหนเลย ไม่หือ ไม่อือ อย่างนั้นก็เขี่ยมันลงมา ไปอยู่ที่เดิม อนุบาล รักษาจังหวะเอาไว้
สำคัญก็คือ วิชาปราณโอสถ บอกไปหลายเที่ยวแล้วว่า มันจะเป็นโอสถอันวิเศษ ที่สามารถบำบัดรักษาโรคได้สารพัดได้ ก็ต่อเมื่อเราต้องรวมพลัง 3 อย่างให้เข้าด้วยกัน
1 พลังกาย  2  พลังจิต  3  พลังปราณ
3 อย่างนี้เมื่อรวมกันได้แล้ว ก็ต้องรู้จักวิธีใช้พลังทั้ง 3 ที่รวมเป็นหนึ่งเนี่ย จะเคลื่อนย้ายไปตามจุดต่างๆ ก็ต้องอาศัยหลักการก็คือ เที่ยงตรง มั่นคง แม่นยำ แล้วก็ ชัดเจน จดไว้เสียบ้าง ไม่งั้นมันจะไม่สามารถทะลวงต่อมหมวกไตในกายได้เลย เดี๋ยวๆ พอชั่วโมงหน้า กูมาถามพวกมึง ตอบไม่ได้ หลักการในการใช้ปราณ มีหลัก 4 อย่าง อะไรบ้าง  เที่ยงตรง มั่นคง แม่นยำ ชัดเจน
นี่บอกเป็นครั้งที่หลายร้อยแล้วนะเนี่ย
เพราะงั้นต้องฝึกให้ได้ แล้วก็วิชาปราณโอสถ นอกจาก เที่ยงตรง มั่นคง แม่นยำ ชัดเจน แล้ว มันจะทำให้เราดัดนิสัยด้วย จะสังเกตุว่าเมื่อครู่นี้ คนเสพการสัมผัสเรื่องการเคลื่อนย้ายจากขาหลังมาขาหน้า จิตตั้งอยู่ขาหลังเนี่ย คนอ้อยอิ่ง มัวแต่เคลื่อนทีละนิดๆ เพลินไง เสพสัมผัส อ้าว เค้าไปกัน 2 ป๊อกแล้ว กูยังไม่ได้ก้าวเลย
มันบอกอะไร มันบอกว่านิสัยเฉื่อยชาไง บอกว่าเป็นคนนิสัยเฉื่อยชา ไม่พัฒนา ไม่ก้าวหน้า
เพราะงั้น จังหวะมันเป็นเครื่องกำกับให้เรากระตือรือร้น กระฉับกระเฉง พร้อมกับสถานการณ์
สงบแล้วเฉื่อยชา มีประโยชน์อะไร มันใช้อะไรไม่ได้ ชีวิตก็อาศัยมันไม่ได้ เป็นประโยชน์อะไรแก่ชีวิต  สงบแล้วทันต่อเหตุการณ์ เหมาะสมกับสถานการณ์ แล้วเข้าได้ทุกกาลทุกสมัย มันจะมีคุณค่ามาก
สิ่งที่หลวงปู่อยากเห็นและอยากได้ ก็คือ อยากเห็นพวกเรามีวิชาสำหรับศึกษา บริหารจัดการชีวิต บอกแล้วว่า เวลาเราไหว้ครูกรรมฐาน สอนหลักการไว้ว่า เรียนรู้ชีวิต ศึกษาวิชา ลุถึงปัญญา นำพาชีวิต
เออ มันจะไม่มีโอกาสนำพาชีวิตได้เลย ถ้าสงบแล้วยืด ยืด ยืด อ้าว ไป 3 ป๊อกแล้ว กูยังก้าวไม่หมดเลย ถ่ายน้ำหนักเพลินอยู่อย่างนี้
เมื่อกี้สังเกตมีหลายคน แล้วเป็นหลายคนที่ต้องปรับแก้นิสัย นั่นไม่ใช่ออกมาจากความเป็นอุบัติเหตุ หรือความบังเอิญ แต่มันเป็นสันดาน เป็นนิสัย นิสัยที่เฉื่อยชา ไม่กระตือรือร้น ไม่กระฉับกระเฉง ไม่ทัน ไม่ตรงต่อสถานการณ์ปัจจุบันที่เป็นอยู่
แล้วเราจะไปทำกิน พูดคุย เอาชีวิตอยู่รอดในสังคมที่แร้นแค้นและบีบคั้น ทุรนทุราย และตะกายทะยานอยากอย่างนี้ได้อย่างไร ถ้าเรายังเป็นคนเฉื่อยชาอยู่อย่างนี้
ติดในเครื่องเสพ เพราะงั้น วิชาปราณโอสถนอกจากฝึกปราณแล้ว มันยังฝึกนิสัยได้ด้วย ยังกระตุ้นให้เราเป็นคนค่อนข้างที่จะกระตือรือร้น กระฉับกระเฉง กระชุ่มกระชวย และรุ่มรวยปัญญา ไม่จด วางเฉย ไม่เอาล่ะ กูไม่พูดล่ะ กระฉับกระเฉง กระชุ่มกระชวย
เอา ไป กราบพระ ไป ลูก ไป สิ กราบพระสิ กราบแล้ว อ้าว กูก็ไปสิ