วันนี้เสนอคำว่า เจตสิก
เจตสิก หมายถึง ธรรมหรืออารมณ์เครื่องครอบจิต เครื่องอาศัยของจิต เครื่องทำให้จิตนี้เกิดกุศลจิต เครื่องทำให้จิตนี้เป็นอกุศล เครื่องทำให้จิตนี้ดีงาม และเครื่องทำให้จิตนี้ต่ำทราม
ทั้งหมดนี้รวมเรียกว่า เจตสิก มี ๕๒ ชนิด คือ
- อัญญสมานาเจตสิก ได้แก่เจตสิกที่เป็นกลางๆ เข้าได้กับเจตสิกทุกชนิดมี ๑๓ ประเภทจัดเป็นเจตสิกประเภท สาธารณะเจตสิก
- อกุศลเจตสิก ได้แก่ เจตสิกฝ่ายเลว ครอบงำแล้วชักพาให้จิตนี้ตกต่ำมี ๑๔ ประเภท
- กุศลเจตสิก ได้แก่ เจตสิกฝ่ายดี เรียกได้อีกอย่างว่า โสภณเจตสิก มี ๒๕ ประเภท
พุทธะอิสระ