Print
Hits: 892

 

เห็นข่าวความสูญเสียทั้งชีวิต ทรัพย์สิน และพิการ ในเทศกาลสงกรานต์แค่ ๒ วันตายไป ๙๙ ศพ บาดเจ็บ ๑,๐๘๕ คน จากยอดอุบัติเหตุโดยรวม ๓,๘๐๘ ครั้ง

ทำให้นึกถึงพระพุทธธรรมคำสอนขององค์พระบรมศาสดา ที่ทรงสอนว่า

“ผู้ที่ประมาทเหมือนกับผู้ที่ตายไปแล้ว”

คำว่า ผู้ประมาท มิได้หมายความแค่ประมาทในการเดินทาง ประมาทในการใช้ชีวิตเท่านั้น

ความประมาทในที่นี้ หมายรวมไปถึง

ประมาทในภพ แดนเกิด หมายถึง ความพึงพอใจในภพภูมิมนุษย์ และยึดติด ยึดถือว่า ภพภูมิมนุษย์นี้เป็นความยั่งยืนเป็นของเที่ยง คงที่ จนทำให้มัวเมาเกิดอุปาทานในภพภูมิของมนุษย์ เป็นเหตุให้ต้องกลับมาเวียนเกิด เวียนตายไม่จบไม่สิ้น

ประมาทในชาติการเกิด หมายถึง ผู้ที่มีความคิดเห็นว่า เคยเกิดเป็นอะไร ก็จักเกิดเป็นเช่นนั้นต่อๆ ไปไม่เปลี่ยนแปลง ด้วยความเห็นผิด คิดผิดว่า ชาติการเกิดเช่นนี้จักมีอยู่กับเรา เช่นนี้ไม่เปลี่ยนแปลง จนเป็นเหตุให้ไม่ขวนขวาย ไม่พัฒนาและสุดท้าย ไม่มีปัญญารู้เห็นตามความเป็นจริง

ประมาทในวัย หมายถึง ผู้ที่เห็นว่าตนเองยังอ่อนเยาว์ หนุ่มสาว มีแรงมีกำลัง ไม่เห็นจำเป็นต้องกลัวจน กลัวเจ็บ กลัวตาย มีแรง มีทรัพย์ ก็ใช้จ่ายเที่ยวเตร่หาความสนุกสนานรื่นเริงบันเทิงไปเรื่อยๆ เอาไว้อายุมากกว่านี้ค่อยขวนขวายทำดี ทำบุญ ทำกุศล แสวงหาวิโมก ความหลุดพ้น อายุเรายังอ่อนเยาว์ ความจน ความเจ็บ ความตายมิอาจครอบงำเราได้คิดเห็นและเชื่ออยู่เช่นนี้แหละจึงเรียกว่าประมาทในวัย

ประมาทในพละกำลัง หมายถึง คนผู้มีความคิดความเชื่ออยู่ว่า เรายังแข็งแรงอยู่ เรายังมีกำลังวังชาดีอยู่ กำลังนี้ยังจะคงมีอยู่กับเราอยู่ตราบนานเท่านาน จนเป็นเหตุให้พัฒนาการที่เป็นประโยชน์ตน ประโยชน์ท่านเสียหาย ไม่เป็นไปเพื่อประโยชน์สูงสุด ทั้งตนและคนอื่น เช่นนี้แหละชื่อว่าประมาทในพละกำลัง

ประมาทในการหาทรัพย์ และใช้จ่ายทรัพย์ หมายความว่า เห็นการเที่ยวเตร่สนุกสนาน รื่นเริง และเสพกามคุณ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส สำคัญกว่า การหาทรัพย์และถนอมรักษาทรัพย์ จนเป็นเหตุให้สิ้นเปลืองทรัพย์ สูญสิ้นทรัพย์ ทำให้เกิดโรค ติดโรค เสียสุขภาพ ร่างกายทรุดโทรม แก่ เจ็บ ตายด้วยโรคร้าย ด้วยเพราะมัวเมาประมาทในการหาทรัพย์และใช้จ่ายทรัพย์

ประมาทในการสั่งสมอบรม บุญกุศล หมายความว่า การได้เกิดมาเป็นมนุษย์นั้น มีหน้าที่สำคัญที่มนุษย์ทุกผู้ ทุกนามจักต้องกระทำคือ สั่งสมอบรมบุญกุศล คุณงามความดี หาใช้เอาแต่เสพติดอกุศล หมกมุ่นอยู่แต่ในกามคุณ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส มนุษย์เกิดมาเป็นมนุษย์ได้ก็เพราะมีต้นทุนบุญกุศล แทนที่จะทำให้บุญกุศลเพิ่มพูน กลับเอาแต่ผลาญบุญกุศล แถมยังไม่คิดจะสร้างเพิ่ม เช่นนี้ถือว่าประมาทในบุญกุศล

ประมาทในสติปัญญา หมายความว่า เมื่อมีชีวิตได้ภพภูมิที่เป็นมนุษย์ ซึ่งเป็นภพภูมิที่ต้องมีสติปัญญา สั่งสมสติปัญญาให้เพิ่มพูนยิ่งๆ ขึ้นเพื่อใช้สติปัญญา นำพาชีวิตให้ไปสู่ความเจริญทั้งโลกสมมุติ และโลกปรมัตถ์กลับเอาแต่สั่งสมความหลง ความโลภ ความโกธร และความไม่รู้จริง จนทำให้เสียประโยชน์ทั้ง ๒ โลกอีกทั้งยังเป็นการสืบต่อทุกข์คติภพไม่รู้จบสิ้น

เช่นนี้ ชื่อว่าประมาทในสติปัญญา

เมื่อมนุษย์ดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยความประมาทดังกล่าวมา

มนุษย์ผู้นั้นจึงได้ชื่อว่า อยู่ก็เหมือนตาย ด้วยเหตุเพราะความมัวเมาประมาทนั้นเอง

พุทธะอิสระ